-
Mądre osoby akcentują…14.05.200414.05.2004Czy istnieje obowiązująca kogoś, kto chciałby mówić poprawną polszczyzną, reguła nakazująca akcentowanie niektórych wyrazów inaczej niż na sylabę przedostatnią? Jak wiedzieć, które to są wyrazy? Co powoduje, że mądre osoby w wystąpieniach publicznych akcentują na trzecią sylabę od końca wyrazy takie, jak nauka, Rzeczpospolita, szczegóły, matematyka, fizyka, a nie robią tego wobec wyrazów: filozofia, kosmonautyka, algebra, łacina?
Z poważaniem – Peter Wiśniewski -
nazwisko Pióro20.12.201420.12.2014Dzień dobry,
mam pytanie o odmianę nazwiska Pióro. O ile jeszcze w towarzystwie imienia lub funkcji można go chyba nie odmieniać (Janowi Pióro, o prezydencie Pióro), to co zrobić w przypadku samego nazwiska? Odmieniać? Z Piórą, o Piórze, Pióry? Niby można, ale czy to nie razi i jest poprawne?
Łącze wyrazy szacunku
Tomasz Chomiszczak -
piłsudczyk16.02.200816.02.2008W okresie międzywojenny powstało słowo piłsudczyk – oznaczające żołnierza legionów dowodzonych przez Piłsudskiego oraz osobę o zbliżonych do niego poglądach. Mam w związku z tym słowem dwa pytania:
1. Jaką literą należy je pisać oraz jakie jest uzasadnienie tej pisowni?
2. Jak brzmiałaby podobna forma od nazwiska byłego prezydenta – Jarosława Kaczyńskiego, czy stworzenie analogicznej formy językowo jest możliwe?
Z poważaniem,
Jan Radomski
-
Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach5.12.20195.12.2019Szanowni Państwo,
pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
Z szacunkiem,
M. B.
-
podwodnicy i podwodniacy5.05.20065.05.2006Marynarze z okrętów podwodnych mówią o sobie podwodnicy. Za nazwanie ich podwodniakami czeka bura. Czy to językowo poprawnie? Znalazłem słowo podwodniak – potocznie okręt. Nie udało mi się znaleźć: podwodnik (nie licząc literatury fachowej, książek wspomnieniowych byłych podwodników czy tym podobnych). Czy istnieje tego niepodważalne uzasadnienie, czy też mamy do czynienia ze swoistą nadinterpretacją podwodników, którzy nie chcą być nazywani podwodniakami.
Z poważaniem,
PODWODNIK, G. CHOMICZ. -
semantyczne nadużycie25.12.200625.12.2006Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie sformułowania użytego już jakiś czas temu przez Pana Prezydenta przy okazji korupcji w partii PiS? Chodzi o semantyczne nadużycie. Co to w ogóle znaczy?
-
wybrać – kim lub na kogo?6.11.20026.11.2002Witam,
Nardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy poprawnie jest napisane następujące zdanie: „W wyniku głosowania Starostą wybrano Pana Jana Nowaka”. Czy należało napisać, że „…na Starostę wybrano Pana Jana Nowaka”? -
Zwroty tytularne w powieściach20.04.202020.04.2020Szanowni Państwo,
Jak powinniśmy zapisywać w powieści sformułowania typu Wasza Wysokość / wasza wysokość, Wasza Książęca Mość / wasza książęca mość? Chodzi mi o to, czy używać małych, czy wielkich liter.
Pozdrawiam
Czytelniczka
-
Benfica
6.12.20216.12.2021Szanowni Państwo,
od wczoraj biorę udział w gorącej dyskusji dotyczącej odmiany obcych nazw własnych przez przypadki. Konkretnie sprawa dotyczy klubu Benfica Lizbona. Chciałbym zapytać, czy mamy piłkarzy Benfiki czy Benfici? Rywal gra z Benficą czy Benfiką? W jaki sposób traktować końcówki takich nazw? Inny przykład to np. gazeta Marca - czytamy Markę czy Marcę?
Z poważaniem,
Jędrzej Antkowiak
-
Co się kołem toczy?5.04.20125.04.2012Szanowni Państwo,
czy w języku polskim istnieje powiedzenie Historia kołem się toczy, czy jest to tylko błędna forma powiedzenia Fortuna kołem się toczy?